Milieuvergunning versus natuurvergunning

1. Milieuvergunning

De milieuvergunning regelt de bredere milieueffecten van een veehouderij en valt onder de Omgevingswet (voorheen de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo)). De milieuvergunning richt zich op:

• Luchtkwaliteit: emissies van ammoniak (NH₃), methaan (CH₄), geurstoffen en fijnstof.
• Bodem en water: risico’s op bodemverontreiniging, mestopslag en afvalwaterlozingen.
• Geluid en geur: overlast voor omwonenden, afhankelijk van de locatie en bedrijfsvoering.
• Duurzaamheid: energieverbruik en maatregelen om emissies te beperken.

Wanneer is een milieuvergunning nodig?

• Voor grotere veehouderijen, die onder bijlage V van het Besluit activiteiten leefomgeving (BAL) vallen.
• Als het bedrijf een zwaardere milieubelasting heeft en niet voldoet aan de algemene regels.
• Bij uitbreidingen die leiden tot extra milieubelasting (bijvoorbeeld meer dieren, een nieuwe stal of een mestverwerkingsinstallatie).

Wanneer is een melding voldoende?

• Kleinschalige veehouderijen vallen vaak onder het Besluit activiteiten leefomgeving (BAL), waarmee een eenvoudige melding volstaat in plaats van een vergunning.
• Dit geldt bijvoorbeeld voor melkveehouders met minder dan 200 melkkoeien of varkenshouders met minder dan 2.000 vleesvarkens.

Wie verleent de milieuvergunning?

• Voor kleinere veehouderijen: de gemeente.
• Voor grotere veehouderijen en intensieve veehouderijen: de provincie.

Waarom is de milieuvergunning belangrijk?

• Zonder milieuvergunning mag een bedrijf niet uitbreiden of veranderen als de milieubelasting toeneemt.
• Er kunnen strenge eisen worden gesteld aan emissiearme stallen, geurfilters, of het beperken van geluidsoverlast.
• De regels verschillen per regio en kunnen strenger zijn in gebieden met veel natuur of bewoning.

2. Natuurvergunning

De natuurvergunning regelt specifiek de invloed van een veehouderij op beschermde natuurgebieden (Natura 2000-gebieden). Deze vergunning valt onder de Omgevingswet (voorheen Wet natuurbescherming (Wnb)) en is vooral gericht op:

• Stikstofdepositie: hoeveel stikstof er neerslaat op kwetsbare natuur in Natura 2000-gebieden.
• Effecten op flora en fauna: verstoring van beschermde dier- en plantensoorten.
• Andere natuurbelastingen: waterwinning, ontbossing of verandering van landschapselementen.

Wanneer is een natuurvergunning nodig?

• Als een veehouderij bijdraagt aan stikstofdepositie op een Natura 2000-gebied.
• Als een bedrijf wil uitbreiden en daardoor extra stikstof uitstoot.
• Als een veehouderij effect kan hebben op beschermde diersoorten (bijvoorbeeld door licht, geluid of watergebruik).

Wie verleent de natuurvergunning?

• De provincie beoordeelt de stikstofimpact en verleent de vergunning.
• Soms moet ook de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) meekijken als er EU-regelgeving in het spel is.

Waarom is de natuurvergunning zo’n probleem?

• In 2019 oordeelde de Raad van State dat het Programma Aanpak Stikstof (PAS) onrechtmatig was. Hierdoor verloren veel veehouders hun vergunningsbasis.
• De regels zijn sindsdien strenger, waardoor bedrijven moeilijk een vergunning krijgen of extra maatregelen moeten nemen.
• Politieke onzekerheid maakt het lastig voor veehouders om te weten waar ze aan toe zijn.

 

3. Verschillen en samenhang